Asset Publisher
Polnische Wälder
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
Polen gehört in Bezug auf die Waldfläche zur europäischen Spitze. Diese nimmt mit 9,1 Mio. ha 29,2 % der Gesamtfläche ein. Die Mehrheit der Wälder sind Staatseigentum, das durch den Staatsforstbetrieb „Lasy Państwowe" („Staatsforste") (PGL LP) verwaltet wird.
In Polen gibt es immer mehr Wälder. Der Waldanteil ist von 21 % im Jahre 1945 auf 29,2 % heute gestiegen. Zwischen den Jahren 1995 und 2011 ist die Waldfläche um 388 Tausend Hektar gestiegen. Die Grundlage für die Aufforstung bildet das „Nationale Waldmehrungsprogramm", nach dem der Waldanteil im Jahre 2020 30% und im Jahre 2050 33% betragen soll. Die polnischen Wälder sind reich an Pflanzen, Tieren und Pilzen. Insgesamt leben 65% aller Tiere im Wald.
Die Wälder wachsen in unserem Land auf den schwächsten Böden, hauptsächlich im Zusammenhang mit der Entwicklung der Landwirtschaft in den vergangenen Jahrhunderten. Dies beeinflusst die Verteilung der Waldstandorte in Polen. Über 55% der Wälder sind Nadelwälder. Den Rest bilden Laubwälder, meistens Laubmischwälder. Einen kleinen Anteil der Laubwälder nehmen mit etwas mehr als 3% Erlenbruchwälder und Auwälder ein.
In den Jahren 1945-2011 hat sich der Flächenanteil der Laubwälder im Gebiet des PGL LP von 13 auf über 28,2% vergrößert.
In Flachland- und Hochlandgebieten überwiegt die Kiefer. Sie wächst auf 64,3% der Waldfläche vom PGL LP und auf 57,7% der privaten und kommunalen Wälder. Im Gebirge dominiert die Fichte (im Westen) bzw. die Fichte und die Buche (im Osten). Die Dominanz der Kiefer ergibt sich aus der Art der Forstwirtschaft in der Vergangenheit. Die einstigen Monokulturen hingen mit dem hohen industriellen Bedarf an Holz. Es hat sich jedoch herausgestellt, dass solche Wälder gegen klimatische Faktoren weniger resistent sind und auch von Schädlingen leichter angegriffen werden können.
Der Anteil anderer Baumarten, hauptsächlich der Laubbaumarten, in den polnischen Wäldern steigt kontinuierlich. Die Forstleute gehen weg von Monokulturen und passen den Baumbestand an die natürlichen Standortbedingungen an. Dank diesen Maßnahmen konnte der Flächenanteil der Laubwälder im Gebiet des PGL LP von 13 % auf über 28,2 % ansteigen. Immer häufiger gibt es Eichen, Eschen, Spitzahorne, Bergahorne, Ulmen sowie Birken, Buchen, Erlen, Pappeln, Hainbuchen, Espen, Linden und Weiden.
In unseren Wäldern kommen meistens Baumbestände in Altersklassen zwischen 40 und 80 Jahren. Das durchschnittliche Alter beträgt 60 Jahre. Es gibt immer mehr große Bäume, die über 80 Jahre alt sind. Seit dem Ende des 2. Weltkrieges ist der Flächenanteil solcher Altbäume von 0.9 Mio. ha auf fast 1,85 Mio. ha gestiegen.
Asset Publisher
Fiołek skalny polubił leśne drogi
Fiołek skalny polubił leśne drogi
Najmniejszy polski fiołek to fiołek skalny (Viola rupestris). Jego wysokość waha się od 2 do 10 cm. Najczęściej można go spotkać w miejscach dobrze nasłonecznionych na wzgórzach, zboczach, w borach iglastych, na piaskach i murawach.
Gatunek ten w dużym rozproszeniu występuje na terenie całej Polski. Według danych zawartych w „Atlasie rozmieszczenia roślin naczyniowych Polski" autorstwa Prof. Adama Zająca - wg stanu na 2001 rok - fiołek skalny został stwierdzony również na terenie Nadleśnictwa Strzałowo (RDLP Olsztyn). Dane te zostały potwierdzone w 2016 roku. Wówczas stwierdzono go w niewielkich ilościach (około 30 kępek) tylko na 4 stanowiskach. Według „Czerwonej listy roślin zagrożonych w Polsce" został zakwalifikowany do kategorii NT, czyli bliski zagrożeniu wymarciem. W tej samej kategorii sklasyfikowany został również przez IUCN (Międzynarodowa Unię Ochrony Przyrody).
W 2017 roku autor notatki postanowił bliżej przyjrzeć się temu najmniejszemu z polskich fiołków i wczesną wiosną zlustrował wspólnie z dwiema pracownicami działu technicznego siedliska potencjalnego występowania tego gatunku. W trakcie wykonywania inwentaryzacji okazało się, że fiołek skalny oprócz naturalnych stanowisk bardzo chętnie zasiedla również pobocza dróg leśnych, w tym wybudowane ostatnio nowe drogi.
W trakcie wymienionej wyżej inwentaryzacji fiołka skalnego odnotowano na 69 stanowiskach w łącznej liczbie 2 718 kęp. Największą liczbę - bo aż 84,2 % - fiołka skalnego zarejestrowano przy drogach, z tego zdecydowana większość (80,2%) na poboczach nowych dróg. Na liniach oddziałowych zainwentaryzowano 1% a w pozostałych antropogenicznych biotopach (rów przeciwpancerny, dół po sadzonkach i kopiec graniczny) stwierdzono 9,8 % kęp. Na stanowiskach naturalnych (skarpy nad jeziorami i luki w drzewostanie) oraz półnaturalnych (skraje lasu na styku z łąkami) wszystkie policzone kępki fiołka skalnego stanowiły tylko 5,1 %. Przy czym określenie stanowiska naturalne jest umowne ponieważ dotyczy lasów użytkowanych gospodarczo od co najmniej 200 lat. Przedstawione powyżej wyniki inwentaryzacji potwierdzają po raz kolejny, że działalność gospodarcza człowieka w lasach wpływa pozytywnie na różnorodność gatunkową roślin, zwierząt i innych żywych organizmów.
