Wydawca treści
Polskie lasy
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
Polska jest w europejskiej czołówce, jeśli chodzi o powierzchnię lasów. Zajmują one 29,2 proc. terytorium kraju, rosną na obszarze 9,1 mln ha. Zdecydowana większość to lasy państwowe, z czego prawie 7,6 mln ha zarządzane jest przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe.
W Polsce lasów wciąż przybywa. Lesistość kraju zwiększyła się z 21 proc. w roku 1945 do 29,2 proc. obecnie. Od roku 1995 do 2011 powierzchnia lasów zwiększyła się o 388 tys. ha. Podstawą prac zalesieniowych jest „Krajowy program zwiększania lesistości", zakładający wzrost lesistości do 30 proc. w 2020 r. i do 33 proc. w 2050 r. Lasy Polski są bogate w rośliny, zwierzęta i grzyby. Żyje w nich 65 proc. ogółu gatunków zwierząt.
Lasy rosną w naszym kraju na glebach najsłabszych, głównie z powodu rozwoju rolnictwa w poprzednich wiekach. Wpływa to na rozmieszczenie typów siedliskowych lasu w Polsce. Ponad 55 proc. powierzchni lasów zajmują bory. Na pozostałych obszarach występują siedliska lasowe, głównie mieszane. Ich niewielką część stanowią olsy i łęgi – niewiele ponad 3 proc.
W latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc.
Na terenach nizinnych i wyżynnych najczęściej występuje sosna. Rośnie ona na 64,3 proc. powierzchni leśnej w PGL LP oraz na 57,7 proc. lasów prywatnych i gminnych. W górach przeważa świerk (zachód) oraz świerk z bukiem (wschód). Dominacja sosny wynika ze sposobu prowadzenia gospodarki leśnej w przeszłości. Kiedyś monokultury (uprawy jednego gatunku) były odpowiedzią na duże zapotrzebowanie przemysłu na drewno. Takie lasy okazały się jednak mało odporne na czynniki klimatyczne. Łatwo padały również ofiarą ekspansji szkodników.
W polskich lasach systematycznie zwiększa się udział innych gatunków, głównie liściastych. Leśnicy odeszli od monokultur – dostosowują skład gatunkowy drzewostanu do naturalnego dla danego terenu. Dzięki temu w latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc. Coraz częściej występują dęby, jesiony, klony, jawory, wiązy, a także brzozy, buki, olchy, topole, graby, osiki, lipy i wierzby.
W naszych lasach najczęściej występują drzewostany w wieku od 40 do 80 lat. Przeciętny wiek lasu wynosi 60 lat. Coraz więcej jest drzew dużych, liczących ponad 80 lat. Od końca II wojny światowej ich powierzchnia wzrosła z 0,9 mln ha do prawie 1,85 mln ha.
Raporty o stanie lasów w Polsce
Najnowsze aktualności
Ptaki w naszych lasach
Ptaki w naszych lasach
Modraszka (Cyanistes caeruleus)
Rudzik (Erithacus rubecula)
Sójka (Garrulus glandarius)
Olsztyńscy leśnicy policzyli ptaki w czterech nadleśnictwach. Wnioski są zaskakujące: w lasach gospodarczych żyje więcej ptaków niż w rezerwatach.
Kudypy, Młynary, Parciaki i Strzałowo – to nadleśnictwa, w których olsztyńscy leśnicy prowadzą badania nad wpływem gospodarki leśnej na gatunki ptaków. Wybór akurat tych czterech nadleśnictw nie był przypadkowy. Obszary te są zróżnicowanych pod względem przyrodniczym. Nadleśnictwo Młynary porastają głównie gatunki liściaste. W Nadleśnictwie Parciaki dominuje sosna, a Nadleśnictwa Kudypy i Strzałowo są bardzo urozmaicone pod względem porastających ich gatunków drzew.
Projekt rozpoczął się w zeszłym roku od policzenia skrzydlatych mieszkańców lasu. Teraz leśnicy z olsztyńskiej dyrekcji Lasów Państwowych publikują wyniki. Na terenie objętym inwentaryzacją leśnicy doliczyli się aż 121 gatunków ptaków. Z tego 82 to gatunki typowo leśne, np. strzyżyk, rudzik, kowalik czy też kukułka. Najwięcej gatunków ptaków stwierdzono w nadleśnictwach o najbardziej zróżnicowanych warunkach siedliskowych - Kudypach i Strzałowie.
Najmniej w najżyźniejszych Młynarach i najuboższych Parciakach. Jednocześnie od pierwszych liczeń, wykonanych w 2015 r. do zakończenia ostatnich, były rejestrowane wszystkie prace leśne wykonywane na terenie objętym projektem. - Otrzymamy w ten prosty sposób odpowiedź na pytanie, jaki wpływ ma gospodarka leśna na stan populacji gatunków ptaków, które stwierdzono na terenie nadleśnictw objętych projektem – tłumaczy Andrzej Ryś z Nadleśnictwa Strzałowo.
Przeprowadzona w 2015 r. inwentaryzacja przyniosła ciekawe wyniki - liczba ptaków w lasach użytkowanych gospodarczo przewyższa tę występującą w rezerwatach. - W drzewostanach powyżej 120 lat w lasach gospodarczych jest więcej ptaków niż takich samych wiekowo lasach rosnących w rezerwatach. Wyniki te dotyczą liczeń wykonanych w 2015 roku na terenie Nadleśnictwa Strzałowo – kończy Andrzej Ryś.
Ponadto najwięcej ptaków naliczono na śródleśnych powierzchniach nieleśnych, czyli łąkach, nieużytkach, terenach komunikacyjnych i poletkach łowieckich.
Tekst: Adam Pietrzak - RDLP Olsztyn
Zdjęcia: Krzysztof Stasiaczek - nadleśnictwo Strzałowo
